زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

آثار حمد خدا (قرآن)





حمد در لغت عرب به معنى ستایش کردن در برابر کار یا صفت نیک اختیارى است ، یعنى هنگامى که کسى آگاهانه کار خوبى انجام دهد، و یا صفتى را براى خود برگزیند که سرچشمه اعمال نیک اختیارى است ، ما او را حمد و ستایش مى گوئیم، در قرآن کریم بیان شده است که هر گونه حمد و ستایش مخصوص خداوند متعال است، و حمد و ستایش خداوند دارای آثار و برکاتی است از جمله رفع اندوه ؛ صبر ؛ مقام رضا .


۱ - رفع اندوه



تسبیح همراه با حمد پروردگار، موجب رفع دلتنگی پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌شود: «ولقد نعلم انک یضیق صدرک بما یقولون• فسبح بحمد ربک...؛ما می‌دانیم سینه تو از آنچه آنها می‌گویند تنگ می‌شود (و تو را سخت ناراحت می‌کنند)• (برای دفع ناراحتی آنان) پروردگارت را تسبیح و حمد گو...»
(تفریع «فسبح بحمد ربک» بر ضیق صدر، بیانگر نقش تسبیح، همراه با حمد در آرامش و زدودن غم و دلتنگی است.)

۲ - صبر



تسبیح و حمد خدا، زمینه ساز دستیابی به صبر، در برابر سختیهاست: «فاصبر علی ما یقولون وسبح بحمد ربک قبل طـلوع الشمس وقبل غروبها ومن ءانای الیل فسبح واطراف النهار...؛بنابراین در برابر آنچه آنها می‌گویند صبر کن و قبل از طلوع آفتاب و پیش از غروب آن و همچنین در اثناء شب و اطراف روز تسبیح و حمد پروردگارت را بجا آور تا خشنود شوی.» ( توصیه به تسبیح و حمد خدا، پس از فرمان به «صبر»، نشانگر نقش حمد و تسبیح، در توانمند شدن بر صبر است.)

۳ - مقام رضا



نیل پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) به مقام رضا ، در گرو تسبیح خدا همراه با حمد اوست: «... وسبح بحمد ربک قبل طـلوع الشمس وقبل غروبها... لعلک ترضی؛ ... و قبل از طلوع آفتاب و پیش از غروب آن...تا خشنود شوی.»

۴ - پانویس


 
۱. حجر/سوره۱۵، آیه۹۷.    
۲. حجر/سوره۱۵، آیه۹۸.    
۳. طباطبائی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۱۹۵.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۱۴۲.    
۵. فیض کاشانی، محسن، تفسیر صافی، ج۳، ص۱۲۴.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۶، ص۱۳۳.    
۷. طه/سوره۲۰، آیه۱۳۰.    
۸. طباطبائی، سید محمد حسین، ترجمه تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۳۲۸.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۳، ص۳۳۷.    
۱۰. فیض کاشانی، محسن، تفسیر صافی، ج۳، ص۳۲۶.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۷، ص۶۶.    
۱۲. حویزی، عبدعلی بن جمعه، نور الثقلین، ج۳، ص۴۰۷.    
۱۳. سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور، ج۵، ص۶۱۱.    
۱۴. طه/سوره۲۰، آیه۱۳۰.    


۵ - منبع


فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حمد».    



رده‌های این صفحه : شکر الهی | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.